بوراکس یک ماده معدنی با فرمول شیمیایی Na2B4O7 است که به نامهای سدیم تترابورات، بوره و دی سدیم نیز شناخته میشود. این پودر از اکسیژن، بور و سدیم تشکیل شده و در مصارف خانگی کاربردهای فراوانی دارد. بوراکس به صورت جامد و پودری با رنگ سفید و ظاهری کریستالی موجود است. برای حفظ خواص این ماده، نباید آن را در محیطهای خشک نگهداری کرد چون رطوبتش را از دست میدهد. خواص بوراکس بیشتر از نمک اسید بوریک ناشی میشود که به ترکیبات بور دیگر تبدیل میشود. بوراکس به صورت طبیعی به شکل کانی کریستالی دیده میشود و در تست شعله، رنگ زرد یا مایل به سبز نشان میدهد.
این پودر قابل حل شدن در آب و دیگر مایعات است و غیرسمی میباشد، بنابراین به افراد آسیبی نمیرساند. بوراکس به دلیل قیمت مناسب و کاربردهای متعدد، از جمله در پودر ماشین لباسشویی، به آسانی در دسترس است.
موارد استفاده بوراکس
بوراکس مادهای با کاربردهای گسترده است و علاوه بر کاربردهای مستقل، در ترکیب با سایر محصولات نیز استفاده میشود. در ادامه به برخی از کاربردهای بوراکس و محلول بوراکس در آب اشاره میکنیم:
علاوه بر این، بوراکس در ترکیب با سایر محصولات نیز نقش دارد، از جمله:
ایمنی بوراکس
بوراکس، که به شکل معمول به عنوان سدیم تترابورات دکاهیدرات شناخته میشود، به طور کلی سمی نیست. برای ایجاد اثرات منفی بر سلامتی، باید مقدار زیادی از آن استنشاق یا بلعیده شود. در مورد استفاده از آن به عنوان حشرهکش، بوراکس یکی از ایمنترین مواد شیمیایی موجود است. ارزیابی انجام شده توسط EPA ایالات متحده در سال 2006 نشان داد که هیچ نشانهای از سمیت ناشی از قرار گرفتن در معرض این ماده و هیچ شواهدی از سمیت سلولی در انسان وجود ندارد. برخلاف بسیاری از نمکها، قرار گرفتن بوراکس بر روی پوست باعث تحریک نمیشود.
با این حال، این به معنای کاملاً ایمن بودن بوراکس نیست. استنشاق گرد و غبار بوراکس میتواند باعث تحریک دستگاه تنفسی، به ویژه در کودکان، شود. مصرف مقادیر زیاد بوراکس ممکن است موجب تهوع، استفراغ و اسهال شود. اتحادیه اروپا، کانادا و اندونزی قرار گرفتن در معرض بوراکس و اسید بوریک را به عنوان یک خطر بالقوه برای سلامتی میدانند، عمدتاً به این دلیل که افراد از منابع متعددی در معرض این مواد هستند، از جمله رژیم غذایی و محیط زیست. نگرانی اصلی این است که قرار گرفتن بیش از حد در معرض یک ماده شیمیایی که به طور کلی ایمن تلقی میشود، میتواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش داده و به باروری آسیب برساند. در حالی که یافتهها تا حدودی متناقض هستند، توصیه میشود کودکان و زنان باردار در صورت امکان، تماس خود را با بوراکس محدود کنند.
7 کاربرد شگفت انگیز بوراکس
همانطور که گفته شد، پودر بوراکس کاربردهای متعددی دارد که به هفت نمونه از آنها اشاره میکنیم:
تولید خمیر بازی و اسلایم: کار با اسلایم برای بسیاری از افراد آرامشبخش است و برای ساخت ماده اولیه خمیر اسلایم از پودر بوراکس استفاده میشود.
پودر ماشین لباسشویی: یکی از اصلیترین کاربردهای پودر بوراکس، استفاده در پودر ماشین لباسشویی است. توصیه میشود پودر بوراکس را به تنهایی خریداری نکنید، زیرا در تمامی پودرهای ماشین لباسشویی از این ماده استفاده شده است.
تولید مواد شوینده: بوراکس در تولید انواع سفیدکنندهها، شویندهها و صابونها کاربرد دارد. این ترکیب شیمیایی توانایی تبدیل آب سخت به آب نرم را دارد و باعث میشود مواد شوینده به راحتی در آب حل شوند. بنابراین وجود بوراکس در شویندههای لباس، ظروف و سطوح، عملکرد آنها را بهبود میبخشد.
لوازم آرایشی و بهداشتی: پودر بوراکس به عنوان ماده نگهدارنده در لوازم آرایشی و بهداشتی مانند لوسیونهای بدن، مرطوبکنندههای پوست، کرمها، ژلها، انواع شامپوهای بدن و مو، اسکرابهای لایهبردار و غیره استفاده میشود.
اسپریهای حشرهکش: استفاده از پودر بوراکس برای مقابله با حشراتی مانند سوسک مفید است. اسید بوراکس به عنوان آفتکش عمل میکند و خطرات کمتری دارد. البته در مصرف غلظتهای بالا ممکن است عوارضی مانند التهاب، آسیب به پوست و سیستم تنفسی ایجاد شود. این پودر قابلیت از بین بردن تمامی اثرات حشرات از روی سطوح و فرشها را دارد.
پاکسازی: پودر بوراکس در مصارف خانگی بسیار کاربرد دارد و برای پاکسازی کاشی، سرامیک، دیوار، سطوح مختلف منزل، وسایل چینی و آلومینیومی استفاده میشود.
شمعسازی: از پودر بوراکس برای نسوز کردن فیتیله شمع استفاده میشود. برای این کار، پودر بوراکس را با آب گرم ترکیب کرده و فیتیله شمع را درون آن قرار میدهند. سپس فیتیله را به نمک طعام آغشته کرده و روی کاغذ قرار میدهند تا خشک شود.
ممنون که تا پایان این مقاله همراه ما بودید.
refrence: borax