کبالت چیست؟

کبالت یکی از عناصر شیمیایی است که در پوسته زمین به صورت ترکیبات مختلف یافت می‌شود. فلز کبالت خالص، سخت، براق و دارای رنگ خاکستری-نقره‌ای است. با وجود خواص متنوع فلز کبالت، استفاده از آن می‌تواند معایب خاصی به همراه داشته باشد. در این مقاله از بلاگ شیمی تجارت قصد داریم شما را با این عنصر آشنا کنیم و به سوال "کبالت چیست؟" پاسخ دهیم. با ما همراه باشید.

کبالت چیست؟

در پاسخ به این سؤال که کبالت چیست باید گفت که کبالت یک عنصر شیمیایی با نماد Co و عدد اتمی ۲۷ است. کبالت عنصری است که در پوسته زمین فقط به شکل ترکیب شیمیایی پیدا می‌شود. همچنین این عنصر به صورت آزاد توسط ذوب احیائی تولید می‌شود. 

کبالت به طور کلی فلزی نسبتاً ضعیف است و برای جلوگیری از اکسیداسیون آن باید از پوشش اکسید غیرفعال استفاده کرد. این فلز در مواجهه با هالوژن‌ها و گوگرد مشکلاتی را تجربه می‌کند. علاوه بر این، گرم کردن کبالت در حضور اکسیژن منجر به تولید Co₃O₄ می‌شود.

تاریخچه استفاده از کبالت

استفاده از فلز کبالت به حدود 2500 سال پیش در چین بازمی‌گردد، زمانی که چینی‌ها از آن برای تولید لعاب آبی روشن استفاده می‌کردند. در دوران قرون وسطی نیز در اروپا، کبالت به عنوان رنگ آبی در تولید رنگ‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت.

در قرن 18 میلادی، شیمیدان سوئدی کارل ویلهلم شلی کبالت را به‌عنوان یک عنصر جداگانه شناسایی کرد. این کشف باعث شد تا در قرن 19 میلادی توجه بیشتری به کبالت شود و استفاده از آن در تولید شیشه و فولاد افزایش یابد.

در قرن 20 میلادی، کبالت به دلیل خواص مغناطیسی و رسانایی بالا در تولید محصولاتی چون آهنرباهای دائمی و باتری‌های لیتیوم یونی به کار رفت.

رنگ کبالت

کبالت به دلیل رنگ براق و خاص خود جذابیت زیادی دارد. در حالت خالص، این فلز سخت و براق با رنگ خاکستری مایل به نقره‌ای است که باعث شده از گذشته تا امروز در صنعت رنگ‌سازی مورد استفاده قرار گیرد.

مضرات کبالت

اگرچه کبالت برای برخی فرآیندهای بیولوژیکی ضروری است، قرارگیری در معرض مقادیر زیاد این عنصر می‌تواند به مشکلات متعددی منجر شود. کبالت می‌تواند از طریق استنشاق، بلع یا تماس پوستی وارد بدن شود. مواجهه با مقادیر زیاد کبالت ممکن است موجب عوارض و مشکلات زیر شود:

• مسمومیت حاد کبالت
• حالت تهوع و استفراغ
• اسهال
• سردرد
• سرگیجه
• تشنج
• ایست قلبی
• بیماری‌های کبدی
• بیماری‌های قلبی
• اختلالات عصبی
• سرطان
• خارش
• قرمزی
• تورم
• تاول

علاوه بر تأثیرات بر روی سلامت انسان، کبالت می‌تواند آسیب‌هایی به محیط‌زیست وارد کند. به عنوان یک ماده آلاینده، مقادیر زیاد کبالت در محیط‌زیست می‌تواند به تخریب آن، آسیب به گیاهان و حیوانات، و سایر مشکلات زیست‌محیطی منجر شود.

مشخصات و خواص کبالت

برای استفاده از فلز کبالت، آشنایی با مشخصات و خواص آن ضروری است. ویژگی‌های کلیدی کبالت به شرح زیر است:

• نقطه ذوب: ۱۴۹۵ درجه سانتی‌گراد
• نقطه جوش: ۲۹۲۷ درجه سانتی‌گراد
• چگالی: ۸٫۹ گرم بر سانتی‌متر مکعب
• رسانایی الکتریکی: ۵۹/۱۷ میلی‌اهم بر متر
• رسانایی گرمایی: ۱۳۸/۶ وات بر متر بر درجه سانتی‌گراد